Zambrów, niewielkie miasto w województwie podlaskim, skrywa wiele fascynujących zabytków, które przyciągają miłośników historii i architektury. Jednym z najciekawszych obiektów jest bez wątpienia kaplica grobowa rodziny Woyczyńskich, perełka architektury neoromańskiej z XIX wieku. Ta urokliwa budowla, położona na terenie cmentarza parafialnego, stanowi nie tylko miejsce spoczynku zamożnego rodu, ale również świadectwo kunsztu ówczesnych budowniczych i artystów.

Historia kaplicy grobowej Woyczyńskich

Kaplica grobowa rodziny Woyczyńskich została wzniesiona około 1870 roku z inicjatywy Piotra Woyczyńskiego, ówczesnego dziedzica majątku Poryte-Jabłoń. Budowla powstała jako miejsce wiecznego spoczynku dla jego małżonki, a później stała się rodzinnym mauzoleum. Projekt kaplicy przypisuje się Bolesławowi Muklanowiczowi, znanemu warszawskiemu architektowi, który był również twórcą zambrowskiego kościoła Trójcy Przenajświętszej.

Architektura i styl

Kaplica Woyczyńskich reprezentuje styl neoromański, popularny w XIX-wiecznej architekturze sakralnej. Budowla zachwyca swoją harmonijną formą i dbałością o detale. Ceglane ściany, ozdobione charakterystycznymi dla romanizmu łukami i fryzami arkadowymi, nadają kaplicy dostojny i jednocześnie surowy wygląd.

Elementy zewnętrzne

Fasada kaplicy zwieńczona jest trójkątnym szczytem, nad którym góruje niewielka sygnaturka. Wejście do kaplicy zdobi portal z półkolistym naczółkiem, a po obu jego stronach znajdują się wąskie, półkoliste okna. Dach pokryty jest czerwoną dachówką, co dodatkowo podkreśla historyczny charakter budowli.

Wnętrze kaplicy

Wnętrze kaplicy, choć niewielkie, zachwyca swoim wystrojem. Centralne miejsce zajmuje ołtarz, a ściany zdobią malowidła o tematyce religijnej. Pod posadzką znajduje się krypta, w której spoczywają członkowie rodziny Woyczyńskich. Uwagę zwraca również zabytkowy dzwon, który niegdyś wzywał wiernych na modlitwę.

Znaczenie historyczne i kulturowe

Kaplica grobowa Woyczyńskich to nie tylko zabytek architektury, ale również ważny element lokalnej historii. Rodzina Woyczyńskich odegrała znaczącą rolę w rozwoju regionu, a ich mauzoleum stanowi świadectwo dawnej świetności ziemiańskich rodów Podlasia. Budowla jest cennym przykładem XIX-wiecznej architektury sepulkralnej, łączącej funkcje sakralne z kommemoratywnymi.

Stan obecny i renowacja

W ostatnich latach kaplica przeszła gruntowną renowację, która przywróciła jej dawny blask. Prace konserwatorskie objęły zarówno zewnętrzne mury, jak i wnętrze budowli. Odnowiono dach, elewację, posadzkę oraz zabytkowe elementy wyposażenia, w tym ołtarz i dzwon. Dzięki tym pracom kaplica Woyczyńskich znów może cieszyć oczy zwiedzających i stanowić dumę mieszkańców Zambrowa.

Informacje dla odwiedzających: – Kaplica znajduje się na terenie cmentarza parafialnego w Zambrowie – Zwiedzanie jest bezpłatne – Obiekt jest dostępny codziennie w godzinach otwarcia cmentarza (zazwyczaj od świtu do zmierzchu) – Dojazd: z centrum Zambrowa kieruj się ulicą Ostrowską w stronę cmentarza (około 1,5 km) – Parking dostępny przy bramie cmentarnej – Zaleca się zachowanie ciszy i szacunku dla miejsca spoczynku

Okoliczne atrakcje

Wizyta w kaplicy Woyczyńskich może być doskonałym punktem wyjścia do odkrywania innych zabytków Zambrowa. W pobliżu znajduje się zabytkowy kościół Trójcy Przenajświętszej, również zaprojektowany przez Bolesława Muklanowicza. Warto też zobaczyć drewnianą kaplicę cmentarną z 1795 roku, która jest najstarszym zabytkiem w mieście.

Podsumowanie

Kaplica grobowa rodziny Woyczyńskich w Zambrowie to niezwykły zabytek, który łączy w sobie piękno architektury neoromańskiej z bogatą historią lokalnej społeczności. Jej odnowione mury nie tylko zachwycają oko, ale również skłaniają do refleksji nad przemijaniem i pamięcią o przeszłych pokoleniach. Dla miłośników historii, architektury czy po prostu poszukiwaczy niezwykłych miejsc, ta niewielka budowla na zambrowskim cmentarzu stanowi obowiązkowy punkt na mapie podlaskich wędrówek. Kaplica Woyczyńskich to nie tylko świadectwo kunsztu dawnych budowniczych, ale również symbol trwałości ludzkiej pamięci i przywiązania do tradycji.